Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`
1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,
2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։
Օրինակ՝
+5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7
-5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7
Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`
1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,
2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։
Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2
-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1
Առաջադրանքեր
1) Կատարե՛ք գումարում.
ա) (+7) + (+2), = 9
բ) (+10) + (+15), = 25
գ) (–17) + (–12), = -29
դ) (–18) + (–3), = -21
ե) (–21) + (–4), = -25
զ) (–29) + (–41)։ = -70
2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.
ա) –10, +7 հետո գումարիր –3,
-10+7+-3=-6
բ) +7, +3 հետո գումարիր –4,
7+3- -4=6
բ) +23, –40 հետո գումարիր +6,
23+ -40+6=-11
գ) –18, +11 հետո գումարիր –10,
-18+11- -10=-17
դ) +18, –27 հետո գումարիր –5,
18 + -27 + -5 = -14
ե) –29, +40 հետո գումարիր +30։
-29 + 40 + 30 = +41
3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։
-48 + 25 = I-23I = 23
4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.
ա) -9 + (+8) = –1,
դ) -18 + (+7) = –11,
է) (+5) + -2 = 3,
բ) –3 + (-3) = –6,
ե)(– 12) + (+2) = –10,
ը)(+ 25) +(- 45) = 20,
գ) –8 + (-2) = –10,
զ)(- 11) + 20 = 9,
թ) –5 + -6 = –11։
5) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.
ա) –3, –9 հետո գումարիր –5,
(-3)+(-9)+(-5)=(-17)
գ) –11, –7 հետո գումարիր –12,
(-11)+(-12)+(-7)=(-30)
ե) –21, –3 հետո գումարիր –18,
(-21)+(-3)+(-18)=(-42)
բ) –1, –20 հետո գումարիր –8,
(-1)+(-20)+(-8)=(-29)
դ) –6, –9 հետո գումարիր –10,
(-6)+(-9)+(-10)=(-25)
զ) –4, –15 հետո գումարիր –25։
(-4)+(-25)+(-15)=(-44)
6) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.
ա) –30, = (-30)-(-30)=(-60)
բ) –25, = (-25)-(-25)=(-50)
գ) –62, = (-62)-(-62)=(-124)
դ) –50, = (-50)-(-50)=(-100)
ե) –38։ = (-38)-(-38)=(-76)
7) Կատարե՛ք գումարում.
ա) (+3) + (–4),= (-1)
դ) (+15) + (–6), = (+9)
է) (–18) + (+7), = (-11)
բ) (–11) + (+5), = (-6)
ե) (–8) + (+7), = (-1)
ը) (–21) + (+8), = (-13)
գ) (–10) + (+3), = (-7)
զ) (+31) + (–10), = (+21)
թ) (+19) + (–12)։ = (+7)
8. Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մոնիկան ունի տարբեր գույնի երեք արկղ՝ սպիտակ, կարմիր և կանաչ: Դրանցից մեկում տանձ է, մյուսում՝ խնձոր, մեկն էլ դատարկ է: Ո՞ր գույնի արկղում է տանձը, եթե հայտնի է, որ այն կա՛մ սպիտակ, կա՛մ կարմիր արկղում է, իսկ խնձորը` ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ կանաչ արկղում։
սպիտակ
9. Խնդիր ֆլեշմոբից:
Առաջին կանգառում ավտոբուսից իջան 3 ուղևոր, երկրորդ կանգառում բարձրացան 6 ուղևոր, երրորդ կանգառում իջան 4 ուղևոր և բարձրացան 3 ուղևոր։ Արդյունքում ավտոբուսում մնացին 15 ուղևոր։ Սկզբում ավտոբուսում քանի՞ ուղևոր կար։
13
Միքայել Հովհաննիսյանի Բլոգ 